అవ్యక్తాదీని భూతాని
వ్యక్త మధ్యాని భారత!
అవ్యక్త నిధనాన్యేవ
తత్ర కా పరిదేవనా.
ఓ అర్జునా! ప్రాణికోట్లన్నియు పుట్టుకకు పూర్వము కనబడకయు పుట్టినపిదప (దేహముతోగూడి) కనబడుచును, మరణించిన పిదప మరల కనబడకయు నుండుచున్నవి. అట్టివాని విషయమై శోకింపనేల? (మొదట కనబడక మరల కనబడి, తిరిగి అంతరించిపోవు భ్రాంతిరూపములైన ఈ దేహములకొరకై దుఃఖింపనేల యని భావము. లేక, ఆదియందు ఏ అవ్యక్తరూపము కలిగియున్నదో, అట్టి అవ్యక్తరూపమునే తిరిగి అంత్యమున ధరించుచుండ నిక దానికై శోకింపనేల? అనియు చెప్పవచ్చును).
******************************************************************************************* 28
ఆశ్చర్యవత్పశ్యతి కశ్చిదేన
మాశ్చర్యవద్వదతి తథైవ చాన్యః,
ఆశ్చర్యవచ్చైన మన్యశ్శృణోతి
శ్రుత్వాప్యేనం వేద న చైవ కశ్చిత్‌.
ఈ ఆత్మను ఒకానొకడు ఆశ్చర్యమైన దానినివలె చూచుచున్నాడు. మరియొకడు ఆశ్చర్యమైన దానినివలె (దీనిని చూచి) చెప్పుచున్నాడు. అట్లే వేరొకడు ఆశ్చర్యమైన దానినివలె దీనినిగూర్చి వినుచున్నాడు. అట్లు వినియు, చూచియు, చెప్పియుగూడ ఒకడును దీనిని సరిగా తెలిసికొనుటలేదు. (సాక్షాత్తుగా అనుభవింపగల్గువా రరుదని భావము).
******************************************************************************************* 29
దేహీ నిత్యమవధ్యోయం
దేహే సర్వస్య భారత!
తస్మాత్సర్వాణి భూతాని
న త్వం శోచితు మర్హసి.
అర్జునా! సమస్త ప్రాణికోట్లయొక్కయు దేహములందు వసించియున్న ఈ ఆత్మ యెన్నడును చంపబడడు. కావున ఏ ప్రాణినిగూర్చియు నీవు శోకింపదగదు.
******************************************************************************************* 30
స్వధర్మమపి చావేక్ష్య
న వికంపితు మర్హసి,
ధర్మ్యాద్ధి యుద్ధాచ్ఛ్రేయోన్యత్‌
క్షత్రియస్య న విద్యతే.
మరిఱు ఓ అర్జునా! స్వకీయమగు క్షత్రియ ధర్మమును విచారించుకొనినను యుద్ధమునకు వెనుదీయుట నీకు సరియైనది కాదు. ఏలయనిన క్షత్రియునకు ధర్మయుద్ధముకంటె శ్రేయస్కరమైనది మరియొకటి లేదుకదా!
******************************************************************************************* 31
యదృచ్ఛయా చోపపన్నం
స్వర్గద్వార మపావృతమ్‌,
సుఖినః క్షత్రియాః పార్థ!
లభంతే యుద్ధ మీదృశమ్‌.
ఓ అర్జునా! అప్రయత్నముగనే లభించునట్టిదియు, తెరువబడిన స్వర్గద్వారము వంటిదియు (స్వర్గమును గలుగజేయునదియు) నగు ఇట్టి యుద్ధమును ఏ క్షత్రియులు పొందుదురో వారు నిక్కముగ సుఖవంతులే యగుదురు.
******************************************************************************************* 32
అథ చేత్త్వమిమం ధర్మ్యం
సంగ్రామం న కరిష్యసి,
తత స్స్వధర్మం కీర్తించ
హిత్వా పాప మవాప్స్యసి.
ఇక నీవు ధర్మయుక్తమగు ఈ యుద్ధమును చేయకుందువేని, దానిచే నీవు స్వధర్మమును నిరసించిన వాడవై, కీర్తిని బోగొట్టుకొని, పాపమును బొందగలవు.
******************************************************************************************* 33
అకీర్తిం చాపి భూతాని
కథయిష్యంతి తేవ్యయామ్‌,
సంభావితస్య చాకీర్తి
ర్మరణాదతిరిచ్యతే.
మఱియు లోకులు నీయొక్క అపకీర్తిని చిరకాలము వరకు చెప్పుకొనుచుందురు. గౌరవముగ బ్రతికినవానికి అపకీర్తి చావుకంటెను అధికమైనది.
******************************************************************************************* 34
భయాద్రణా దుపరతం
మంస్యంతే త్వాం మహారథాః,
యేషాం చ త్వం బహుమతో
భూత్వాయాస్యసి లాఘవమ్‌.
మఱియు ఇంతవరకు ఏ మహారథులందు నీవు ఘనముగా భావింపబడుచుంటివో, వారెల్లరు నిన్నిపుడు చులకనజేసి భయముచే యుద్ధమునుండి మరలినవాని నిగ నిన్ను దలంతురు.
******************************************************************************************* 35
అవాచ్యవాదాంశ్చ బహూన్‌
వదిష్యంతి తవాహితాః,
నిందంతస్తవ సామర్థ్యం
తతో దుఃఖతరం ను కిమ్‌.
(ఇంతియేకాక అత్తఱి) శత్రువులు నీయొక్క సామర్థ్యమును దూషించుచు పెక్కుదుర్భషణములను గూడ పలుకగలరు. దానినిమించిన దుఃఖమేమి కలదు?
******************************************************************************************* 36
